DE EPIGENETICA VAN ADHD & GLUTAMAAT: DEEL 3

Lucas Flamend begon zijn carrière als bachelor ziekenhuisverpleegkundige. Twintig jaar geleden startte hij een eigen praktijk als psychotherapeut na een vierjarige opleiding transpersoonlijke psychotherapie. Als ADHD-ervaringsdeskundige specialiseerde hij zich gaandeweg in de ADHD-problematiek. Hij merkte dat de psychische klachten van ADHD gepaard gaan met lichamelijke klachten. Na een aantal opleidingen – onder meer voor EEG-analist in Amerika en orthomoleculaire geneeskunde in Nederland – is hij zich meer gaan richten op de fysieke oorzaken van ADHD. Zo kwam hij uit bij de epigenetica, een tak van de geneeskunde die vijftien jaar geleden nog in de kinderschoenen stond. De epigenetica bestudeert de invloed van omgevingsfactoren zoals voeding en stress op de werking van de genen.
Eind 2019 kwam zijn tweede boek uit De epigenetica van ADHD & glutamaat. In de komende edities van TCC Magazine zal hij iedere keer een onderwerp uit zijn boek uitlichten.

Terugblik

ADHD kun je op meerdere manieren omschrijven. Volgens de reguliere zorg is het een psychische stoornis: mensen met ADHD hebben een afwijking die andere mensen in onze maatschappij niet hebben. De psychiatrie spreekt over ADHD in termen van psychopathologische kenmerken. Dat geeft de indruk dat deze symptomen niet in harmonie zijn met de maatschappij waarin we leven.

Ik heb me verdiept in de neurobiologische dynamiek van ADHD en dat bracht me op de onderwerpen voeding, gewoonten, trauma’s, omgeving en erfelijkheid. En dat bracht me weer op de onderwerpen stress, ontspanning, beloning en antibeloning. En vervolgens de stofjes en genen die deze processen reguleren, zoals glutamaat, GABA en dopamine. Al deze processen en stofjes zijn met elkaar verbonden. Zodra je deze verbanden beter begrijpt, merk je vanzelf dat ADHD bestaat uit verschillende fragmenten die ontstaan vanuit dezelfde bron.

ADHD laat zich kort samenvatten in de formule: DOPAMINE + GENOT = GLUTAMAAT = ELLENDE

Mensen met ADHD hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken, zoals motivatieproblemen, neiging tot verslaving, gemoedswisselingen en bij een deel ook hyperactiviteit. Iedereen houdt van leuke dingen, maar waarom is de jacht op het scoren van zo veel mogelijk dopaminepunten bij ADHD zo uitgesproken?
‘Dopaminepunten’ is mijn benaming voor het scoren van beloning. Het kan zich uiten in middelen of gedragingen die extra dopamine opleveren, waardoor we ons eventjes goed voelen. Het antwoord op de vraag hierboven is, dat hun beloningssysteem dusdanig uit evenwicht is dat een normale beloning niet volstaat. En omdat ze steeds hoger op de ladder klimmen om dopaminepunten te scoren, vallen ze ook steeds dieper. Dat dieptepunt wordt in gang gezet door glutamaat, het stofje dat antibeloning activeert.

In deel 3 van deze serie kun je lezen over de eerste- en tweedelijns medicatie voor de behandeling van kinderen met ADHD.

EERSTELIJNS MEDICATIE

De eerstelijns geneesmiddelen voor de behandeling van kinderen met ADHD zijn methylfenidaat, dextro-amfetamine en atomoxetine (Strattera). De eerste twee zijn psychostimulantia en vallen onder de Opiumwet. Atomoxetine valt daar niet onder omdat het een noradrenalineheropnameremmer is. Voor de behandeling van ADHD bij kinderen vanaf zes jaar zijn in Nederland alleen methylfenidaat en atomoxetine geregistreerd. Methylfenidaat is het middel van eerste keus in zowel Nederland als België̈.

METHYLFENIDAAT

Methylfenidaat is een psychostimulantium dat zowel in kortwerkende als langwerkende vorm kan worden voorgeschreven. Merknamen zijn Ritalin in Nederland en Rilatine in België. Medikinet, Equasym en Concerta hebben een vertraagde afgifte van methylfenidaat. Methylfenidaat remt de heropname van dopamine en noradrenaline, met als effect dat de werkingsduur van deze stoffen wordt verlengd.

DEXTRO-AMFETAMINE

Dextro-amfetamine (DA) behoort net als methylfenidaat tot de psychostimulantia, met dit verschil dat het vele malen sterker is. Het wordt meestal voorgeschreven als methylfenidaat niet (meer) werkt. Alleen is er een probleem: het veroorzaakt al na een aantal dagen tolerantie. DA is een geneesmiddel dat zeer snel verslaving opwekt.

ATOMOXETINE

Atomoxetine (Strattera) staat bekend als een selectieve noradrenalineheropnameremmer. In tegenstelling tot methylfenidaat en dextro-amfetamine is het geen psychostimulantium en valt het dus niet onder de Opiumwet. Het middel is het meest actief in de prefrontale cortex van de hersenen en is geregistreerd voor de behandeling van ADHD voor kinderen vanaf 6 jaar en voor volwassenen.

De epigenetica van ADHD & glutamaat (BrainQ Publishing).

Het gehele artikel is te lezen in editie 3 (2020) van TCC Magazine.